2573 lượt xem

Nguồn gốc và ý nghĩa ngày tết Trùng Cửu


Tết Trùng Cửu là ngày nào? Nguồn gốc và phong tục của ngày đặc biệt này được ít người biết đến, tuy nhiên nó lại có ý nghĩa văn hóa khá sâu sắc trong đời sống. Cùng tìm hiểu qua những chia sẻ bên dưới.

Ngày tết Trùng Cửu là gì?

Tết Trùng Cửu hay còn gọi là Tết Trùng Dương, Tết người cao tuổi, Tết người già… diễn ra vào ngày 9 tháng 9 âm lịch hàng năm. Số 9 lặp lại tại cùng thời điểm nên gọi Trùng Cửu, Trùng Dương, tượng trưng cho sự trường thọ trong cuộc sống, thời điểm này được cho là lúc tiết khí cao nhất, đẹp nhất trong mùa của một năm.

Số 9 với ý nghĩa của sự trường cửu, vĩnh hằng, may mắn.

Số 9 theo quan niệm của người xưa là con số cao nhất trong dãy số tự nhiên được gọi là cực dương chứa đựng nhiều ý nghĩa tốt lành.

Tết Trùng Cửu 2021 rơi vào ngày nào dương lịch?

Tuy ngày nay, Tết Trùng Cửu không còn sức ảnh hưởng rộng khắp trong văn hóa Việt Nam, song đó vẫn được coi là một ngày lễ quan trọng của Nho giáo. Năm nay, Tết Trùng Cửu là thứ Năm, ngày 14/10/2021 Dương lịch (ngày 9/9/2021 âm lịch).

Tết Trùng Cửu năm nay rơi vào thứ 5, ngày 14/10/2021 Dương lịch (ngày 9/9/2021 âm lịch)

Nguồn gốc của ngày Tết Trùng Cửu 9/9 âm lịch

Tết Trùng Cửu bắt nguồn từ Trung Quốc, về câu chuyện ra đời tết trùng cửu có nhiều dị bản khác nhau được lưu truyền.

Câu chuyện đầu tiên là vào đời hậu Hán khoảng năm 25-250, có người tên Hoàng Cảnh học đạo tiên với thầy Phí Trường Phòng, vào một hôm anh ta báo với Hoàng Cảnh rằng tới ngày 9 tháng 9 gia đình Hoàng Cảnh sẽ gặp phải một nạn lớn nên phải tránh đi bằng cách lên núi cao, mang theo hành trang là túi đỏ, đựng hạt tiêu, uống rượu hoa cúc, rồi quay trở lại vào buổi tối, may ra tránh khỏi tai nạn. Hoàng Cảnh nghe theo lời dạy của thầy, lúc trở về thì thấy gà vịt heo chó trong nhà bị dịch chết hết.

Tết Trùng Cửu

Tại một nguồn thông tin khác được lưu lại trong sách “Phong Thổ Ký” lại có viết: Cuối đời nhà Hạ (2205-1818 trước Công nguyên), vua Kiệt tha hóa vô độ, tàn ác với dân chúng, Thượng đế nổi giận muốn trừng trị nhà vua một bài học nên giáng một trận hồng thủy làm nơi nơi nhấn chìm trong biển nước, vụ việc diễn ra đúng ngày mùng 9 tháng 9.

Còn ở Việt Nam, ngày xưa còn được biết đến Tết Trùng Cửu là do ảnh hưởng bởi nền văn hóa Trung Quốc, nhưng cho đến hiện tại, số người biết đã ít dần, thậm chí còn không hề phổ biến như trước đây.

Phong tục của ngày Tết Trùng Cửu tại một số Quốc gia

Có nhiều hoạt động thường được người dân nhiều nước chọn làm trong ngày này, dựa theo những điển tích điển cố của người xưa truyền lại đã ảnh hưởng một phần không nhỏ đến văn hóa của người dân sau này. Ví như, Tết Trùng Cửu nhiều người chọn tham gia hoạt động leo núi tại vùng ngoại ô nhằm rèn luyện sức khỏe, ngắm nhìn thiên nhiên và hít thở bầu không khí trong lành.

Ăn bánh, uống rượu hoa cúc hay ném cam để cầu may mắn

Một số khác như lại lựa chọn uống trà hoặc rượu hoa cúc mang hàm ý trường thọ bất lão. Hay làm bánh cao, bánh hoa, bánh Trùng Cửu.

Mọi người có thể mua 1 quả cam vàng độc điều ước của bản thân rồi ném ra cửa, để lên đầu giường, bàn làm việc,… để đẩy vận xấu và cầu điều may mắn, bình an, sức khoẻ, tình duyên

Tại Trung Quốc

Thời Đường có lẽ cũng chính là thời điểm mà Tết Trùng Cửu du nhập vào Việt Nam, bởi đó là thời kì mà nước ta bị nhà Đường đô hộ, phải chịu ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa nhà Đường. Tuy nhiên, ông cha ta không để bị hòa nhập hoàn toàn mà vẫn có những sự cải biến khác nhau nhất định trong ngày Tết này ở Việt Nam so với bản nguyên gốc của Trung Quốc.

Thời nhà Lý, nhà Trần, các nho sĩ cũng tổ chức leo núi, uống rượu, tự gọi đó là thưởng Tết Trùng Dương. “Năm ngoái giữa rừng không có lịch Nhìn hoa cúc nở biết trùng dương” Đây là câu thơ được Huyền Quang Thiền sư, một vị thiền tăng nổi tiếng của Việt Nam sáng tác. Tên tuổi ông gắn liền với núi thiêng Yên Tử, nơi phát tích dòng thiền Trúc Lâm nổi tiếng với tứ quý “tùng – cúc – trúc – mai” trong Phật giáo Việt Nam. Ở Trung Quốc xưa kia ngày 9 tháng 9 âm lịch là thời điểm hoa cúc nở rộ, báo hiệu mùa đông giá buốt sắp tới. Chính vì thế mà ngày Tết này còn có tên gọi khác là “Từ thanh”, tức là tạm biệt thảm cỏ xanh, tạm biệt những ngày thời tiết mát mẻ, bởi mùa đông đến cây cối không có sức sống, cảnh sắc nhạt nhòa trong tuyết giá.

Nuối tiếc những ngày ấm áp, người dân tranh thủ thời tiết đẹp để lên núi ngắm cảnh thu, cùng người tri kỉ uống rượu ngâm thơ. Người ta mang theo rượu hoa cúc để uống, mà hoa cúc lại nở bền nên dần trở thành biểu tượng cho tình bạn thắm thiết cũng như sự cao thượng, nho nhã của nho sĩ thời xưa.

Tại Nhật Bản

Tại Nhật Bản, lễ hội được gọi là Chōyō nhưng cũng là Lễ hội hoa cúc (菊の節句 Kiku no Sekku) và đây là một trong năm lễ hội cổ xưa thiêng liêng của Nhật Bản (sekku). [8] [9] [10] Nó thường được tổ chức vào ngày 9 tháng 9 theo lịch Gregorian chứ không phải theo lịch âm, tức là vào ngày 9 tháng 9. Nó được tổ chức tại cả hai ngôi đền Shinto và chùa Phật giáo. Lễ hội được tổ chức với mong muốn kéo dài tuổi thọ của một người và được quan sát bằng cách uống rượu sake hoa cúc và ăn các món ăn như gạo hạt dẻ hoặc (kuri-gohan) và hạt dẻ với bánh giầy mochi.

Hàn Quốc

Tại Hàn Quốc, lễ hội được gọi là Jungyangjeol (중양절) và nó được tổ chức vào ngày thứ 9 của tháng thứ 9. Người Hàn Quốc bánh kếp có chứa lá hoa cúc. Vì lễ hội là để tôn vinh và tăng cường sức khỏe, các hoạt động ngoài trời như mang củi, leo đồi hoặc núi để dã ngoại cũng như ngắm hoa cúc được thực hiện.

Việt Nam

Song khi tới Việt Nam, truyền thống này có vài sự đổi khác để phù hợp với văn hóa Việt. Đồng bằng sông Hồng là nơi dân ta sinh sống chủ yếu, mà đồng bằng ít đồi núi nên chỉ có những nhà văn nhà thơ, những người yêu văn chương, có tâm hồn nghệ sĩ mới rời xa đô thành tấp nập, về những vùng quê, nơi có những ngọn núi đẹp để ngắm cảnh, bình thơ cùng bạn hiền.

Vì lẽ đó, Tết Trùng Cửu cũng ít phổ biến trong dân gian hơn những ngày Tết cổ truyền khác. Đây là một ngày Tết cổ truyền trong văn hóa với mục đích phòng trừ bệnh tật, côn trùng. Có nhiều điểm tương tự với Tết Đoan Ngọ, Tết Trùng Cửu người ta uống rượu hoa cúc, đeo cành thù du để tránh bị đau ốm do thời tiết thay đổi. Trong khoảng thời gian trước Tết này, trời mùa thu mưa lất phất, trời âm u, cái nóng chưa hết mà hơi lạnh đã đến, thời điểm chuyển mùa trời đất sinh độc, con người dễ sinh bệnh tật. Chính vì thế mà vào thời gian này cần hết sức chú ý phòng côn trùng, phòng nóng lạnh. Rượu cúc hoa có tác dụng mát gan, giải nhiệt, tiêu độc, sáng mắt, giải cảm… Cây thù du có tính cay nóng, hương thơm từ cây có thể đuổi muỗi, côn trùng, cũng có thể trị hàn, khử độc.

Thống kê ngày Tết Trùng Cửu các năm gần đây

Tết Trùng Cửu (hay gọi là Tết Trùng Dương) 2018 rơi vào thứ 4, ngày 17/10/2018 dương lịch (9/9/2018 âm lịch)

Tết Trùng Dương 2019 rơi vào thứ 2, ngày 7/10/2019 dương lịch (9/9/2019 Âm lịch)

Tết Trùng Cửu 2021 rơi vào thứ 5, ngày 14/10/2021 dương lịch (9/9/2021 Âm lịch)

Tết Trùng Cửu 2022 rơi vào thứ 3, ngày 4/10/2022 dương lịch (9/9/2022 Âm lịch)

Tết Trùng Dương 2023 rơi vào thứ 2, ngày 23/10/2023 dương lịch (9/9/2023 Âm lịch)

Tết Trùng Cửu 2024 rơi vào thứ 6, ngày 11/10/2024 dương lịch (9/9/2024 Âm lịch)

Tết Trùng Cửu 2025 rơi vào thứ 4, ngày 29/10/2025 dương lịch (9/9/2025 Âm lịch)

Trên đây là những thông tin về nguồn gốc ngày Trùng Cửu mà quavang đã tổng hợp chi tiết. Hi vọng bạn sẽ có thêm những kiến thức hữu ích để ứng dụng trong sự kiện sắp tới.

Nguyên Thư

Rate this post

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *